Nog steeds komt het op debatavonden van NVJ Internet voor dat deelnemers enigszins besmuikt kijken voordat ze het V-woord in de mond nemen. Dat hebben we zelf veroorzaakt, door bij de (her)oprichting van de sectie in 2012 ‘verdienmodel’ gekscherend te bestempelen als verboden woord.
Dat deden we overigens niet omdat we zo graag de koppen in het zand steken of willen doen alsof het onvermogen van veel mediabedrijven om online geld te verdienen niet het probleem is van journalisten. Maar omdat het op dat moment wel lekker was om in discussies over internetjournalistiek eens niet te verzanden in ‘zo rot voor de kranten hè, dat internet. En geld verdienen, ho maar’. Goed nieuws: er is een heleboel ten goede veranderd, en debatavonden over ‘nieuwe journalistiek’ gaan tegenwoordig ook over de inhoud en de mooie manieren om online verhalen te vertellen. Hallelujah.
Wat we natuurlijk nog niet voor elkaar hebben is dat verdienen van geld. Natuurlijk zijn er positieve uitzonderingen, maar niemand heeft nog een echte oplossing voor het failliet van de banner, de macht van Google en Facebook en het moeizame proces rond registraties en abonnementsvormen waarmee vooral kranten kampen.
Het is dan ook al een tijdje tijd om het met evenveel vuur als over de inhoud, te hebben over hoe we die journalistieke inhoud bewaken met financieel gezonde (online) media. Aanzet: te lang is gezocht naar online varianten van traditionele verdiensten uit adverteerders en de abonnees, zonder echt uit te kijken naar nieuwe modellen. Want weet u? Hét verdienmodel voor online bestaat niet.
Dat er uiteenlopende vormen nodig zijn om geld te verdienen met journalistieke inhoud op internet, bewijzen onze relatief succesvolle voorbeelden als Blendle, De Correspondent of FTM. Zij differentiëren zich niet alleen inhoudelijk, maar bedachten ook hun eigen manieren om hun werk te gelde te maken. Toch zullen ook zij wendbaar moeten blijven en niet alleen experimenteren met nieuwe vormen van journalistiek, maar ook innoveren op het gebied van geld verdienen. Kortom collega’s, binnenkort eens een debatavond helemaal wijden aan commercie? ‘Verdienmodel’ is dan niet verboden, maar die ene, die bestaat niet.