JURIDISCH – De Wet openbaarheid van bestuur (Wob) is voor journalisten een belangrijk instrument om overheidsinformatie boven tafel te krijgen. Normaal gesproken zal de NVJ dan ook moord en brand schreeuwen als iemand van overheidswege een beperking opgelegd krijgt ten aanzien van het aantal Wob-verzoeken dat mag worden ingediend. Er zijn echter uitzonderingen op deze regel.
Op 21 maart jongstleden deed de Voorzieningenrechter van de Rechtbank Rotterdam een opvallende uitspraak in een door gemeente Dordrecht aangespannen procedure.
De gemeente ligt in de clinch met de eigenaar van 42 panden in Dordrecht. Wegens illegale kamerverhuur heeft Dordrecht hem dwangsommen opgelegd en bestuursdwang toegepast. Twee van zijn panden zijn zelfs executoriaal verkocht. De kamerverhuurder reageert met een stortvloed aan procedures. In interviews en correspondentie geeft hij aan dit te doen “gewoon om te zieken”. Alleen al in 2012 heeft hij 791 bezwaarschriften, 467 Wob-verzoeken en 41 handhavingsverzoeken ingediend. In totaal is hij betrokken in 2.247 procedures.
Het stadhuis reageert door in een civiel kort geding de rechter te vragen de man een verbod op te leggen om zich gedurende twee jaar vaker dan 10 keer per maand met brieven, faxen of e-mails tot de gemeente Dordrecht te richten. Een en ander op straffe van een dwangsom van € 300,- per overtreding. Uitgezonderd zijn vergunningaanvragen en bezwaar- en beroepschriften.
De rechter oordeelt in een zorgvuldig gemotiveerd vonnis dat er hier een grens is overschreden. Er wordt nadrukkelijk rekening gehouden met het feit dat het hier een geschil betreft tussen een burger en de overheid. Dit brengt met zich mee dat er minder snel mag worden aangenomen dat er sprake is van misbruik van bevoegdheid, aldus de rechter. Een burger moet immers de nodige ruimte worden geboden om tegen de overheid te kunnen opkomen in een gerezen conflict. Desondanks wordt het gevraagde verbod toegewezen.
De pandjesbaas vraagt disproportioneel veel aandacht van het gemeentelijke bestuursapparaat. Dit gaat ten koste van andere taken van de gemeente. Nu dit alles slechts geschiedt met het oogmerk “om te zieken” mag er paal en perk worden gesteld aan de hoeveel te versturen correspondentie. Maximaal tien brieven, faxen of e-mails per maand. De vordering wordt toegewezen. Een uitspraak waar zelfs de NVJ mee kan leven.
Maarten van den Berg, NVJ Advocaten & Juristen