Jerry Vermanen, datajournalist bij NU.nl, laat op de Grote Freelancersdag zien dat het heel eenvoudig is om met datajournalistiek te beginnen. Met gratis tools, doorzettingsvermogen en gezond journalistiek verstand kom je al een heel eind. Over de ontwikkeling van datajournalistiek zegt hij: “Bij sportweblogs zie je steeds meer dat data de basis vormen van artikelen. Dat is een spannende ontwikkeling.”
In welk stadium bevindt datajournalistiek zich in Nederland?
“Datajournalistiek komt niet zomaar uit de lucht vallen, Computer Assisted Reporting (CAR) bestaat al sinds de jaren zestig. Maar wat de laatste jaren sterk is veranderd, is het aantal mogelijkheden. Er zijn veel meer en betere data beschikbaar gekomen. Die grotere hoeveelheden data kunnen we met tools bewerken die makkelijk voorhanden zijn en niet duur. Een belangrijk verschil met een paar jaar geleden is dat we nu data interactief kunnen maken. We kunnen lezers door data heen laten scrollen. Met infographics kunnen we op internet veel meer lagen aan data geven en veel meer visualisatie.”
Welke media pikken datajournalistiek goed op?
“Het interessante is dat datajournalistiek vaak uit onverwachte hoek komt over onderwerpen waarvan je het niet had verwacht. Een mooi voorbeeld is sportjournalistiek. Dat is van oudsher vooral ‘quote-jes’ journalistiek. Bij Catenaccio benaderen ze verhalen vanuit data. Worden daadwerkelijk meer wedstrijden gewonnen door meer balbezit? Missen voetballers die met links schieten vaker penalty’s dan voetballers die met rechts schieten? In de sport worden ongelooflijk veel statistieken bijgehouden, maar je ziet dat nog weinig in de journalistiek terug. Bij sportweblogs zie je steeds meer dat data de basis vormen van artikelen. Dat is een spannende ontwikkeling.”
Wat is de meerwaarde van datajournalistiek?
“Ten eerste een inhoudelijke meerwaarde. Je kunt verhalen vanuit een andere manier benaderen. Je kunt hele complexe problemen goed uitleggen met goede datavisualisatie. Veel economische onderwerpen hebben daar baat bij. Je kunt trends over lange perioden bekijken. Je kunt meerdere lagen aanbrengen. Ten tweede is de meerwaarde dat je unieke verhalen kunt vertellen. Media duiken vaak op dezelfde onderwerpen en ook al is de invalshoek iets anders, toch lijken veel verhalen op elkaar. Uit de gigantische datasets kun je talloze verschillende verhalen vertellen. Iedereen vindt er een ander verhaal. Als medium breng je een veel unieker product. Daarom vind ik het raar dat grote kranten zich nog weinig bezighouden met datajournalistiek. Juist zij hebben die unieke verhalen nodig. Daar kun je je onderscheid mee maken.”
Wat ga je vertellen op de Grote Freelancersdag?
“Ik wil alle stappen van het journalistieke proces doorlopen. Met welke journalistieke vraag begin je? Waar haal je de data vandaan? Hoe kun je de data makkelijk bewerken, zodat je er antwoorden uit krijgt? Wat zijn makkelijke en gratis manieren om een visualisatie te maken? Ik wil vooral laten zien dat het heel eenvoudig is om met datajournalistiek te beginnen. Datajournalistiek bevindt zich nog in de beginfase, iedereen is nog aan het zoeken. Ikzelf ook. Daarom is het leuk en goed om zo’n presentatie te houden en hopelijk heb ik daarna nog meer collega’s die met datajournalistiek aan de slag gaan. Er valt nog veel te ontdekken. Zeker voor freelancers ligt er een enorme kans om je hiermee te onderscheiden.”
Wil je ook deze workshop op de Grote Freelancedag bijwonen, klik dan hier