Wetsontwerp: auteur weer centraal

maandag 7 juni 2010

De onderhandelingspositie van auteurs ten opzichte van hun exploitanten zal volgens het wetsontwerp auteurscontractenrecht flink versterkt worden. Vorige week werd het langverwachte wetsontwerp bekend gemaakt. Hierin wordt onder andere voorgesteld om auteurs de mogelijkheid te bieden na verloop van tijd opnieuw te beslissen over de exploitatie van hun werken. De bijzondere band tussen de maker en zijn werk wordt sterker benadrukt door het auteursrecht pas ná zijn overlijden overdraagbaar te maken.

Het conceptwetsvoorstel beoogt hiermee de positie van auteurs en uitvoerend kunstenaars ten opzichte van exploitanten te versterken. Dit is mede te danken aan de inspanningen van het Platform Makers, het samenwerkingsverband waarin ondermeer NVJ en NVF Fotojournalisten zijn vertegenwoordigd. Het Platform Makers heeft zich sinds de oprichting eind 2009 ingezet om de noodzaak van dit wetsvoorstel bij onder andere het ministerie van Justitie onder de aandacht te brengen.

Het Platform Makers en ook de NVJ en NVF Fotojournalisten zijn verheugd met het gekozen uitgangspunt de maker weer centraal te stellen in het auteursrecht. Op deze wijze kan daadwerkelijk een tegenwicht geboden worden tegen de steeds grotere media- en machtsconcentratie van uitgevers, omroepbedrijven en platen- en filmmaatschappijen. De afgelopen jaren heeft dit geleid tot een steeds slechtere onderhandelingspositie van de individuele maker. Dit werd reeds geconstateerd in een onderzoek dat het Instituut voor Informatierecht in opdracht van het Ministerie van Justitie uitvoerde in 2004 en was mede aanleiding voor de oprichting van het Platform Makers.

Daar waar het wetsontwerp de individuele maker centraal stelt, valt het op dat het geen volledige oplossing biedt voor de huidige toepassing van het mededingingsrecht door de NMa. Op dit moment verbiedt de NMa (verenigingen van) zelfstandige makers om collectief te onderhandelen. Hoewel het ontwerp mogelijk een praktische oplossing biedt om collectief tarief- en royaltyafspraken te maken, ontbreekt een ontheffing van het kartelverbod.

Het Platform verwelkomt het concept wetsontwerp en de centrale gedachte daarachter, maar zal de komende periode ook kritisch kijken naar onderwerpen en onderdelen die nog verder aangescherpt zouden moeten worden, zoals bijvoorbeeld de regeling voor filmmakers en het recht op collectief onderhandelen.
Het Platform Makers spreekt de hoop uit dat de nieuwe regering prioriteit bij het wetsontwerp zal leggen.