Teleurstellende cao-onderhandelingen Uitgeverijbedrijf over loonbod en gelijk speelveld

Gelijk speelveld

De NVJ signaleert een toenemend probleem in de manier waarop uitgevers omgaan met flexibele en freelance–journalisten. Hoe meer journalisten door marktomstandigheden gedwongen worden voor lage tarieven of in flex-constructies hoogwaardig journalistiek werk te verrichten, hoe groter de baanonzekerheid van journalisten die nog wel conform de cao worden behandeld en beloond. De NVJ stelt een aantal maatregelen voor om te voorkomen dat de cao door concurrentie op arbeidskosten wordt ondermijnd. In hun reactie op deze voorstellen gaven de werkgevers op alle fronten nul op het rekest.

Kwaliteit in het gedrang

Zij stellen dat payrollers, uitzendkrachten en flexwerkers volgens de geldende cao’s worden betaald. Ook het argument dat de kwaliteit van het journalistieke product in het gedrang komt, zowel door de werkdruk voor de redacties als de lage tarieven voor journalisten-opdrachtnemers, wordt niet gezien. Als freelancers de tarieven te laag vinden of voorwaarden knellend, moeten ze maar nee zeggen tegen een opdracht, luidt het credo van de werkgevers.

Convenant goed opdrachtgeverschap

De NVJ heeft aan uitgevers nadrukkelijk gevraagd hun verantwoordelijkheid als opdrachtgever te nemen door samen met de NVJ een Convenant op te stellen waarin wordt gedefinieerd wat volgens partijen de criteria voor goed opdrachtgeverschap zijn. De uitgevers zijn uitgenodigd om hun criteria op schrift te stellen, maar een echte toezegging heeft de NVJ aan de onderhandelingstafel niet gehoord. Wel gaven de werkgevers aan te willen nadenken over regelingen waarbij opdrachtnemers toegang zouden kunnen krijgen tot collectieve pensioenverzekeringen, arbeidsongeschiktheidsverzekeringen, spaarfaciliteiten en opleidingen.

De werkgevers hebben hierbij al aangekondigd dat zij in het kader van de discussie over het gelijke speelveld niet willen praten over:

• enige vorm van koppeling van tarieven aan de journalistieke cao’s;
• de verdeling vast/flex in de bezetting van redacties;
• restricties op het inzetten van payrollers en/of uitzendkrachten;
• bepalingen die er op gericht zijn om opdrachtnemers eenzelfde netto inkomen te laten verdienen als werknemers;
• medezeggenschap voor freelancer.

Oproep praktijkvoorbeelden van misstanden

De NVJ noemt de sessie uiterst teleurstellend. Vanuit werkgevers kwam er geen enkel begrip voor de grote zorg dat de cao wordt ondermijnd door het moeiteloos vervangen van dure  werknemers door goedkope opdrachtnemers. Deze ontwikkeling vormt een steeds groter risico voor journalisten in vaste dienst. De NVJ roept werknemers op om - anoniem - praktijkvoorbeelden aan te dragen van misstanden op redacties, zoals:

• het steeds opnieuw verlengen van zzp-contracten voor vast ingeroosterd redactiewerk;
• het niet betalen van payrollers conform de journalistieke cao’s;
• betaling van onverantwoord lage woordprijzen;
• en andere misstanden op dit gebied.

Loonbod werkgevers

In de vorige ronde was door de vakbonden al geantwoord dat het door de werkgevers gedane loonbod van 1 procent ruim onvoldoende was. De werkgevers schetsten een somber beeld van de uitgeverijbranche met teruglopende oplagecijfers en dalende advertentieomzetten. De NVJ benadrukte dat de lasten van bezuinigingen bij de redacties en de andere werknemers worden gelegd.

Redacties hebben in de afgelopen jaren al zwaar moeten inleveren met als gevolg dat de werkdruk onaanvaardbaar hoog is geworden. Bovendien hebben de meeste uitgeefbedrijven in 2016 alweer winst gemaakt. De resultaten van geslaagde bezuinigingen en de aantrekkende markt dan uitsluitend ten goede te laten komen aan de aandeelhouders of uit te geven aan investeringen, is volgens de NVJ een verkeerde keuze.

Volgende data 

• Op maandag 4 september komt de werkgroep Generatiepact bijeen voor een eerste bijeenkomst.
• Op woensdag 6 september is er een tweede zitting van de werkgroep Pensioen. De NVJ en de betrokken bonden wachten de resultaten van die bijeenkomsten nog even af.