Peter Beije: ‘Belang waakhondfunctie neemt alleen maar toe’

dinsdag 4 februari 2014

De NVJ heeft het jaar 2014 uitgeroepen tot het Jaar van de Regio, een jaar waarin de meerwaarde en het belang van de regionale journalistiek zichtbaar moet worden. Bij het Jaar van de Regio worden zowel vaste dienst journalisten als freelance (foto)journalisten betrokken. De eerste bijeenkomst vindt plaats op 13 maart in Weert. Projectleider Peter Beije: ‘Als vanaf 2015 overheidstaken worden overgenomen door gemeenten zal de waakhondfunctie van de regionale pers alleen maar belangrijker worden.’

Waarom wil de NVJ speciale aandacht vragen voor de regio?

Peter Beije: ‘Dat vindt zijn oorsprong in de problematiek waarin regionale mediabedrijven verkeren. Er worden journalisten wegbezuinigd en daarmee wordt de druk groter op de mensen die achterblijven om toch een fatsoenlijke krant, website of uitzending te maken. We willen bereiken dat we de positie van de regionale journalistiek kunnen versterken door hierover in discussie te gaan met mediaorganisaties, overheden en alle andere betrokkenen.’ 

Twee jaar geleden heette het debat dat vanuit de NVJ werd georganiseerd Regio in de Uitverkoop. Wat is het grootste verschil?

‘Toen ging het met name over de grote reorganisaties en werkgelegenheid. De nieuwe campagne gaat veel meer over de functie van de journalistiek in de regio. Het cruciale woord is waakhond. Door de bezuinigingen en krimpende redacties loopt de democratische controle door de onafhankelijke journalistiek, de zogenoemde waakhondfunctie, gevaar. Daar willen we aandacht voor vragen.’

Voor journalisten is de waakhondfunctie een belangrijke motivering, maar ziet de burger dat ook zo?

‘De belangstelling voor het democratisch functioneren van provinciale en gemeentelijke besturen lijkt inderdaad minder te worden. Hoe dat precies komt, is nu juist de vraag. Ook het ministerie van Binnenlandse Zaken is hierop gespitst en vindt dat die discussie moet worden aangezwengeld. Dat heeft natuurlijk ook te maken met de legitimiteit van het bestuurlijk orgaan. Het heeft weinig zin als het lokale bestuur geen weerklank vindt en alleen voor eigen parochie predikt. Binnenlandse Zaken heeft daarom ook toegezegd mee te willen doen met ons project.’

Speelt het opwaarderen van de waakhondfunctie in de regio ook een rol in aanloop naar de decentralisatie van overheidstaken naar gemeenten vanaf 2015?  

‘Zeker. Het controleren van de overheidstaken in Den Haag gebeurt nu door de parlementaire pers. Straks zal de pers in de regio de belangrijke taak hebben om die waakhondfunctie over te nemen. Verloopt bijvoorbeeld de verdeling van gemeentelijke gelden wel goed?’

Waarom is voor Weert gekozen?

‘We hebben gekozen voor Limburg omdat daar er een aantal dingen speelt, dat ook voor andere regio’s van belang kan zijn. Zo heeft de Provincie Limburg een miljoen euro vrijgemaakt voor een provinciaal mediafonds. De komende twee jaar wordt onderzocht hoe kwalitatief goede regionale journalistiek in het online-tijdperk kan worden gewaarborgd.

Een ander actueel onderwerp in het gebied is de strijd van Media Groep Limburg om onderdeel te worden van de Belgische uitgeverij Concentra. Het personeel is zeer strijdbaar en fel om hun toekomst zelf mede te bepalen. Ik heb lange tijd niet meegemaakt dat mensen zo op de bres staan voor het behoud van hun kranten, ook omwille van hun lezers.

De eerste bijeenkomst kun je zien als een pilot voor de volgende bijeenkomsten. Als de eerste uitkomsten bekend zijn zal een klankbordgroep met deelnemers uit het hele land de verdere thema’s en route uitstippelen. Ondertussen roepen we ook mensen op om samenwerkingsprojecten van verschillende media met ons te delen via een speciaal meldpunt. We weten dat er frisse initiatieven door geschreven media en omroepen in de regio zijn gestart. Daarvan willen we een inventarisatie maken. Aan het einde van dit jaar willen we een evaluatie kunnen maken van wat er allemaal speelt in Nederland en welke kant het op zou moeten gaan. Eigenlijk het liefst in de vorm van een versterkingsplan voor de regionale pers.’

Ideeën en succesvolle initiatieven van samenwerkende media kunnen worden gemeld aan Peter Beije: peterbeije@kpnmail.nl

De eerste bijeenkomst in het kader van het Jaar van de Regio wordt op 9 april 2014 gehouden in Weert. Tijdstip en locatie worden zo spoedig mogelijk bekend gemaakt op deze site.

(foto: Hans van Weel/HDC Media)