MAG DAT ZOMAAR - Ik ben na een dienstverband van ruim twintig jaar mijn baan kwijtgeraakt door een reorganisatie. Inmiddels ontvang ik al zeven maanden een WW-uitkering. Het UWV begint sinds kort steeds meer druk op mij uit te oefenen om buiten de journalistiek aan de slag te gaan. Mag dat zomaar? Moet ik echt werk onder mijn niveau accepteren?
Ja, helaas moet dat. Om in aanmerking te komen voor een WW-uitkering zal iedere werkloze zich moeten inschrijven als werkzoekende en zal hij of zij actief op zoek moeten gaan naar ander passend werk. Er geldt (voor vrijwel iedereen) een sollicitatieplicht van minimaal vier sollicitaties per vier weken. Mensen die op de eerste dag van hun werkloosheid 64 of ouder zijn, hoefden tot 2016 niet te solliciteren. Sinds 1 januari 2016 is deze leeftijdsgrens opgetrokken naar de AOW-gerechtigde leeftijd min één jaar.
Met de inwerkingtreding van de Wet werk en zekerheid op 1 juli 2015 is ook het begrip ‘passende arbeid’ in de WW verder aangescherpt. Gedurende de eerste zes maanden mag een werkloze zich blijven richten op werk dat aansluit op zijn opleidingsniveau en het niveau van de baan waaruit de werknemer werkloos is geworden. Er zijn vier opleidingsniveaus, te weten universitair/hbo, mbo, vmbo en lager of geen onderwijs. Ten aanzien van de hoogte van het loon geldt dat arbeid passend is wanneer de werknemer tenminste 70 procent van het laatstverdiende loon kan verdienen. De reistijd mag bovendien niet meer dan twee uur per dag bedragen.
Na een half jaar WW verandert de situatie drastisch. Dan is namelijk ook werk onder het opleidingsniveau van het werk waaruit iemand werkloos is geworden passend, tenzij dit om sociale, geestelijke of lichamelijk redenen echt niet acceptabel is. Vrijwel alle arbeid wordt passend geacht, ongeacht niveau, loon of reisafstand. Zelfs een verhuizing naar de andere kant van het land zou onder omstandigheden gevergd kunnen worden van een werkloze.
Voldoe je niet aan de verplichtingen uit de WW dan kan het UWV als straf de uitkering blijvend of tijdelijk en geheel of gedeeltelijk weigeren een en ander afhankelijk van de zwaarte van de overtreding.