De Nederlandse editie van News Impact Summit Amsterdam op 13 december 2016 stond in het teken van ‘Emotions and Digital Storytelling’ in gaming, Virtual Reality, 360 video’s, Mixed Reality en interactives. ‘Als je naar beneden scrolt, lijkt het alsof je zelf de gesprekken met Abdul voert.’
Als emotie zo’n belangrijke drijfveer voor het publiek en hun social mediagebruik is, dan kun je natuurlijk ook nieuwe vertelvormen inzetten die de mensen écht raken en betrokken maken. Leiden die dan inderdaad tot meer impact vanuit de samenleving? En hoe verhoudt dit soort zogenoemde collaborative journalism tot objectiviteit in storytelling? Drie verhalenvertellers doen dat op hun eigen manier. Ze vertelden hierover tijdens de News Impact Summit Amsterdam in een sessie over empathie en objectiviteit in de (online) journalistiek.
Fotojournalist Marc Ellison maakte voor Toronto Star de comic Safe House, voices from the cutting season, een aangrijpend stripverhaal over de vlucht van meisjes in de maand dat er in Noord-Tanzania vrouwenbesnijdenissen plaatshebben. Het stripverhaal volgt het meisje Dorika dat vlucht naar een safe house. Dit huis biedt onderdak aan meisjes zoals Dorika gedurende het ‘cutting season’.
Is het maken van een stripverhaal eigenlijk niet veel te dramatisch om voor een journalistiek verhaal door te gaan? Is dit wel objectief genoeg? Om empathie voor het verhaal op te wekken, moet je laveren tussen objectiviteit en subjectiviteit, meent Ellison. Voor hem betekende dit dat hij heen en weer geslingerd werd tussen alles wat hij over objectiviteit had geleerd en zijn persoonlijke betrokkenheid bij dit verhaal. ‘Ja, het is moeilijk om objectief te blijven en wat je dan in elk geval moet weten, is wat je eigen emoties en vooroordelen hierin zijn.’
Paul Myles, editorial manager van On Our Radar, vindt dat verhalen authentieker en krachtiger worden, als je een stem geeft aan lokale gemeenschappen. Een voorbeeld is het verhaal over de Ebola-crisis in Sierra Leone. ‘Het gaat over dood en ziekte, maar ook over liefde, voetballen en alle andere alledaagse dingen.’
De journalisten binnen On Our Radar werken samen met de lokale bevolking binnen kleine teams, geven persoonlijke begeleiding en praktische hulp. ‘Het begint met luisteren: wat willen zij, de ervaringsdeskundigen, aan de wereld kwijt? Wij geven hen instrumenten en verspreiden de verhalen via onze kanalen. Maar het is hún verhaal, het zijn hun eigen woorden en in dat proces doen we een stapje terug.’
Hoewel de onderwerpen zwaar kunnen zijn, hoeven de verhalen dat zelf niet te zijn. ‘Het gaat ook over hoop en dromen.’ De impact bij het publiek is groot, zegt Myles, de verhalen brengen empathie en betrokkenheid teweeg en hebben bovendien een positieve invloed bij fondsenwerving.
Rossalyn Warren, senior reporter bij Buzzfeed, ontdekte de kracht van Whatsapp als journalistiek medium. Voor journalistieke doeleinden wordt Whatsapp nog onderschat, vindt ze, terwijl het zo persoonlijk is.
‘Als je naar beneden scrolt, lijkt het alsof je zelf de gesprekken met Abdul voert.’
Warren volgt voor Buzzfeed de vluchtelingencrisis en omdat de meeste vluchtelingen via Whatsapp communiceren, kwam ze in contact met de 19-jarige Abdul uit Syrië en gaat hem via social media volgen. ‘Abdul had al zes dagen niet meer van zich laten horen en de vinkjes van mijn berichten bleven grijs.’ Uiteindelijk bericht Abdul: “Hello, I am here. I am shaken, I’m not well.” Abdul redde het niet om Griekenland te bereiken. De boot waarin hij zat, zonk en hij moest terugzwemmen naar Turkije. Rosalyn Warren bedacht dat deze conversatie een belangrijke impact kon hebben op het, overwegend jonge, publiek van Buzzfeed en ze maakte het verhaal A Syrian Refugee Shared His Struggle To Reach Europe In Real-Time On WhatsApp. ‘Als je naar beneden scrolt, lijkt het alsof je zelf de gesprekken met Abdul voert.’ Warren voelt zich betrokken, maar de verhalen gaan niet over haarzelf. ‘Je kunt wel empathie overbrengen op anderen door het verhaal zo eerlijk mogelijk te vertellen.’
Het European Journalism Centre (EJC), dat zich bezigheid met de versterking en ondersteuning van de journalistiek en media in Europa, en Google News Lab organiseren jaarlijks meerdere News Impact Summits in Europa over nieuwe vertelvormen, interacties en instrumenten die worden toegepast in de journalistiek. De NVJ ondersteunt dit evenement in Amsterdam.
