Een stevig auteursrecht online; onderzoek naar en software voor micro-payments op internet; een substantieel mediafonds; nieuwe vormen van distributie. Dit zijn enkele suggesties die de NVJ doet in een brief aan Elco Brinkman, voorzitter van de Tijdelijke Commissie Innovatie en Toekomst Pers. De commissie moet binnen drie maanden advies uitbrengen over de wijze waarop innovatie binnen de krantensector gestimuleerd en gefinancierd kan worden.
De pers verkeert in een benarde positie, schrijft de NVJ in haar brief. De markt is op dit moment niet sterk genoeg om zelf de problemen op te lossen en de hiervoor noodzakelijke investeringen te doen. Of de bedrijven zien dit, onder druk van hun aandeelhouders, niet langer als prioriteit. Dit zou de commissie moeten aangrijpen om te komen tot een pakket aan maatregelen.
De NVJ doet in de brief een aantal suggesties dat eerder onder andere in de Volkskrant, De Journalist en op Villamedia onder de aandacht is gebracht. Een samenvatting:
- Zorg voor duidelijke spelregels: een handhaafbaar en stevig auteursrecht online: Nieuws- en opiniemakers verdienen op dit moment niet aan het internet, dat doen wel andere partijen zoals providers, telecombedrijven, zoekmachines en (geautomatiseerde) verzamelsites. Zij profiteren gratis van de inspanningen van de makers. Zorg dat de makers hun verdiende loon kunnen opeisen, met een op het net toegesneden auteursrecht. Dit begint bij een goed auteurscontractenrecht voor individuele makers.
- Ondersteun technologisch onderzoek en ontwikkel software: Stimuleer onderzoek en software voor snelle kleine betaaltransacties (micro-payments) op internet. De opbrengsten van content komen terecht bij de oorspronkelijke makers van die content.
- Creëer een substantieel mediafonds: De platformen waarop media werken zijn niet langer te scheiden in gedrukte, digitale en audiovisuele media. Sticht een fonds waar individuele journalisten en (commerciële) mediabedrijven in Nederland een beroep op kunnen doen om journalistieke initiatieven te starten.
- Heroverweeg digitaal adverteren voor de publieke omroep: Met het toegenomen belang van internet wordt de publieke omroep een rechtstreekse concurrent van de commerciële pers op het net. Het schrappen van digitale advertenties (banners e.d.) bij de STER geeft commerciële partijen een eerlijkere kans om tot de digitale markt toe te treden.
- Bestrijd de misbruik van dominante marktposities: De positie van zoekmachines, internetproviders en telecombedrijven is zo dominant dat uitgevers, laat staan individuele journalisten een alternatief hebben als het gaat om het vermarkten van informatie.
- Verlaag drempels. Introduceer het BTW 0-tarief (pers- en digitaal) voor nieuws- en opiniërende uitingen en lagere loonbelasting voor redactioneel werk.
- Maak nieuwe vormen van distributie mogelijk.
De NVJ is verder van mening dat voor een investeringsfonds voor de media een substantieel budget nodig is. In het verleden hebben mediabedrijven zoals PCM en Wegener tientallen miljoenen per bedrijf hebben geïnvesteerd in diverse innovatieve plannen. Een eenmalige beschikbaarstelling van 8 miljoen euro door de minister zal de sector niet gaan redden, aldus de NVJ. ‘Wij zouden ons kunnen voorstellen dat hiervoor tenminste een budget beschikbaar moeten worden gesteld dat gelijk is aan het budget dat de afgelopen jaren aan de publieke omroep is betaald voor investeringen in de nieuwe media.’