Ruim anderhalf miljoen mensen zijn zondag in Parijs op de been. Om de paar minuten gaat ‘zijn’ naam als een salvo over Place de la Republique en door de omringende straten: ‘Charlie’. Namens de NVJ loop ook ik mee in de ‘mars tegen terreur’, die volgens minister Cazeneuve van Binnenlandse Zaken de boeken in gaat als de grootste manifestatie uit de Franse geschiedenis.
Het is indrukwekkend. Niet alleen omdat anderhalf miljoen 'Charlies' alle straten rond Place de la République en Place de la Nation compleet platleggen, maar omdat het dus kennelijk wat losmaakt, die hele persvrijheid.
Zoals het ons journalisten betaamt, stortten we na de gruwelijke aanslag op het kantoor van Charlie Hebdo onze ontsteltenis vrijwel onmiddellijk uit in commentaren, columns, cartoons en tweets. #JeSuisCharlie groeide bovendien in no time uit tot het symbolische houvast dat we kennelijk nodig hadden. Want, zo klonk de algemene teneur, woorden en tekeningen zijn sterkere wapens dan kalasjnikovs.
En omdat ik daar zo graag in geloof, was ik vandaag in Parijs en bezigde ook ik de hashtag #JeSuisCharlie. Dat laatste is de afgelopen dagen zo nu en dan afgedaan als hypocriet. Je ne suis pas Charlie: Journalisten die nu om het hardst 'Ik ben Charlie' propaganderen, zijn vaak helemaal niet zo kritisch en dapper als de vermoorde collega’s van Charlie Hebdo, zo luidt de kritiek. Dat klopt. Ik ga er vanuit dat het gros van de anderhalf miljoen demonstranten met hun spandoeken in Parijs niet de terreur kent van permanente beveiliging vanwege je mening of publicaties. Ik in ieder geval niet. ‘Je suis Charlie’ is voor mij louter symboliek, het is het kiezen van een kant: die van het recht op vrijheid van meningsuiting en persvrijheid.
Het zou mooi zijn als dat het overblijfsel is van de mars in Parijs en van de vele demonstraties in andere steden. Dat de terreur die leidde tot de vreselijke en zinloze dood van zeventien mensen, miljoenen anderen op de been bracht om juist dat te verdedigen wat de daders zo graag wilden slachten. Laten we dat volhouden, indachtig de echte Charlie.