In #wijzijndeNVJ deze keer Olivier van Beemen, freelance onderzoeksjournalist en onder meer bekend van zijn onthullingen over Heineken in Afrika.
Mijn werk
Sinds 2012 ben ik freelance onderzoeksjournalist. Daarvoor werkte ik tien jaar als correspondent in Parijs, voor Het Financieele Dagblad, Elsevier, Knack en het persbureau GPD dat toen nog bestond. Als freelancer ben ik onderzoek gaan doen naar Heineken in Afrika en daarover heb ik een boek geschreven. Op dit moment ben ik bezig met het onderwerp natuurbehoud door de organisatie African Parks.
Mijn lidmaatschap
Ik ben pas NVJ-lid geworden tijdens de coronapandemie, in oktober 2020. Heel banaal eigenlijk, ik had een perskaart nodig om ondanks de destijds geldende restricties toch te kunnen reizen naar Frankrijk. Uiteindelijk reden de treinen overigens helemaal niet, maar sindsdien ben ik dus wel lid.
In de nesten
Inmiddels heb ik goede ervaringen met de NVJ toen ik recent twee keer zelf in de nesten zat. In Congo kwam ik vast te zitten op de grens tussen twee provincies, ik moest daar de nacht doorbrengen. Het was erg onduidelijk wat de autoriteiten wilden: geld? Mijn werk dwarsbomen? Toen had ik contact met Thomas Bruning en het Nederlandse consulaat in Oost-Congo. Uiteindelijk was het na enkele uren opgelost en kon ik mijn reis vervolgen.
Spionage
Afgelopen voorjaar deed ik in Benin onderzoek naar een natuurparkonder management van African Parks. Daar ben ik aangehouden, samen met een lokale collega, op verdenking van spionage. Benin heeft een apart terrorismehof waar critici van de macht veroordeeld worden tot hoge gevangenisstraffen. Dan schrik je wel even.
Nederland heeft in Benin een ambassade, door hen ben ik goed geholpen. En ik had Thomas Bruning ook weer op de hoogte gebracht. De NVJ heeft me, via Free Press Unlimited, geholpen met het vinden van een advocaat in Benin. Daarnaast is het gewoon fijn om te weten dat de NVJ ook met jouw situatie bezig is. Het ministerie van Buitenlandse Zaken was er al bij betrokken, maar het geeft meer urgentie als er daarnaast van nog een kant aandacht is.
Daarnaast is het gewoon fijn om te weten dat de NVJ ook met jouw situatie bezig is.
Mijn pleidooi
Voor onderzoeksjournalisten is het moeilijk een persaccreditatie te krijgen in Afrikaanse landen, en al helemaal als de regering betrokken is bij het onderwerp. Bovendien is een persaccreditatie vaak duur, soms wel 200 dollar. Voor Afrikaanse journalisten is het daarom al helemaal onmogelijk om buiten de eigen landsgrenzen te werken. Dit systeem beperkt de persvrijheid. Ik ben van plan hiervoor een pleidooi te houden, landen moeten makkelijker zo’n accreditatie geven. In die zin ben ik wel een beetje activistisch.
Foto: Truus van Gog