Dat meldt Facebook

Kleine anekdote: ‘Het zou Het Parool sieren als dit stuk óók gepubliceerd zou worden.’ Woorden van deze strekking tikte een Facebook-gebruiker onlangs onder een artikel dat op Facebook was geplaatst. Het betreffende artikel was een reactie op een eerder opiniestuk in Het Parool, waarover de nodige #ophef was ontstaan. Tot nu toe niets geks, ware het niet dat de man reageerde op een artikel ván Het Parool, op de Facebookpagina ván Het Parool.

Dit is geen uitzondering, leert recent onderzoek van het Reuters Institute van de Universiteit van Oxford. Minder dan de helft van de mensen die via social media of een zoekmachine op een journalistiek artikel uitkomen, kunnen achteraf nog vertellen wat de originele bron van dat stuk was. Aan de andere kant onthoudt zo’n tweederde wel via welke weg hij tot een nieuwsbericht kwam. Kortom, concluderen de onderzoekers, platforms als Facebook en Google krijgen meer credit voor de verhalen die ze doorgeven, dan de makers van die verhalen voor het publiceren ervan.

Dat is om een paar redenen vervelend voor uitgevers (want: monetization, want: geld), maar in deze tijd vooral ook bijzonder lastig in het fake news-debat. Immers: We kunnen nog zo ons best doen onze betrouwbare journalistiek via de online kanalen aan de man te brengen, als die man het verschil niet ziet tussen een stuk van pak ‘m beet NRC en een obscuur blog, hebben we een serieus probleem.

Gelukkig biedt het Oxford-onderzoek ook het begin van een oplossing. Zo wordt in het rapport terecht The Guardian genoemd als goed voorbeeld van hoe ook op externe platformen met fraaie visuele effecten het eigen merk wordt benadrukt. In Nederland zie je dat bijvoorbeeld NU.nl er zeker in video steeds beter in slaagt herkenbaar te zijn, ook voor de gebruiker die alleen op Facebook of Instagram komt.

Daarnaast zagen de Britse onderzoekers dat mensen berichten op social media van hun eigen krant of andere primaire nieuwsbron vaak wel herkenden. Werk aan de winkel dus om loyaliteit van de gebruiker terug te winnen. Wie erin slaagt een goede koppeling te maken tussen offline en online, en tussen eigen digitale platformen en die van derde partijen, heeft misschien wel hét wapen tegen fake news-verspreiders in handen.