Staatssecretaris Sharon Dijksma heeft een verruiming van de bestaande regelgeving aangekondigd voor professioneel gebruik van drones tot 4 kg. Hierdoor zullen journalisten eindelijk drones kunnen gaan gebruiken voor nieuwsgaring. De huidige regelgeving is daarvoor onwerkbaar. De NVJ roept de Staatssecretaris op om de aangekondigde verruiming nu zo snel mogelijk in te voeren.
Vanaf juli 2013 was journalistiek gebruik van drones feitelijk onmogelijk en verboden. Een journalist die een drone bestuurt riskeerde sindsdien strafvervolging en een forse boete. Een particulier mag wel met zijn drone de lucht in. Dat is een scheve situatie. Dat erkent de wetgever volmondig: in de woorden van de wetgever is er sprake van een ‘disbalans’. De huidige regelgeving is té beperkend voor journalisten. Professionele drone-journalisten lijden momenteel economische schade doordat ze niet mogen vliegen.
De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) en fotograaf René Oudshoorn hebben in 2015 een bodemprocedure tegen het Ministerie van Infrastructuur en Milieu aangespannen om te bereiken dat journalisten gebruik kunnen maken van drones om het nieuws te verslaan. Zij worden bijgestaan door Otto Volgenant van Boekx Advocaten.
Staatssecretaris Dijksma heeft nu een verruiming aangekondigd. Drones tot 4 kg mogen worden gebruikt, mits er bepaalde operationele restricties in acht worden genomen. Drones mogen niet hoger dan 50 meter vliegen, niet verder dan 100 meter van de bestuurder, en er moet minimaal 50 meter afstand worden gehouden van mensenmassa’s en gebouwen. En er mag natuurlijk niet in de buurt van vliegvelden worden gevlogen, en alleen bij daglicht.
De lopende rechtszaak van de NVJ tegen het Ministerie van Infrastructuur en Milieu zal worden voortgezet, omdat die ook gaat over de periode vanaf juli 2013. De NVJ vraagt een uitspraak van de rechter over het principiële punt dat de overheid niet zomaar het grondrecht op vrije nieuwsgaring mag inperken en journalisten straffen als zij een drone gebruiken, terwijl particulieren dat wel mogen.
Rosa Garcia López, secretaris van de NVJ: ‘De media willen beelden van het nieuws hebben. Eén beeld vanuit de lucht zegt soms meer dan 1000 beelden vanaf de grond. De Staatssecretaris heeft vorig jaar al het belang van drones voor vrije nieuwsgaring erkend, en nu wordt dan eindelijk de regelgeving verruimd zodat journalisten daadwerkelijk drones kunnen gaan gebruiken. We zijn vooral blij dat er geen meldingen vooraf meer vereist zijn, dat is bij nieuwsgaring onmogelijk.’
René Oudshoorn is professioneel fotograaf én piloot. Hij zou regelmatig een drone willen gebruiken in plaats van een vliegtuig: ‘Een drone kan dicht bij gevaarlijke situaties opereren die voor een cameraman of conventioneel luchtvaartuig te gevaarlijk zou zijn. Denk aan branden, explosiegevaar en natuurrampen. Een drone is ook de oplossing voor visuele en fysieke barrières, kijkt over bomen en muren heen, en vliegt eenvoudig naar een plek die anders niet goed bereikbaar zou zijn. Hoe eerder de beperkingen in de regelgeving worden opgeheven, hoe beter. Mijn vingers jeuken om aan de slag te gaan. ’
Otto Volgenant van Boekx Advocaten zegt: ‘De regelgeving is momenteel voor journalisten helaas totaal onwerkbaar. Er zijn twee juridische problemen. Particulieren mogen zonder vergunning met hun drone de lucht in, terwijl journalisten een boete van € 8.200,= riskeren. En een journalist moet 48 uur tevoren een melding doen bij de overheid. Daar wacht het nieuws niet op. Het is goed dat dit nu voor drones tot 4 kilo opgelost gaat worden. We roepen de Staatssecretaris op om de aangekondigde verruiming nu zo snel mogelijk in te voeren.’