Novum: ongezond goedkoop, zonder cao

Een verklaring is de lage tarieven, Novum is goedkoper dan zijn concurrenten. Nou is goedkoop op zichzelf geen slechte kwalificatie. Een bedrijf dat zich efficiënt organiseert en daarmee de concurrentie door gezonde marktwerking kan verslaan, verdient het om succesvol te zijn. De lage tarieven van Novum worden echter mogelijk gemaakt over de ruggen van de werknemers.

ANP en GPD passen net als dagbladbedrijven de CAO voor Dagbladjournalisten toe. Naast salarisschalen zitten in die cao onder andere vakantiedagen, onregelmatigheidstoeslagen en ook pensioenrechten. Novum doet niet aan de CAO voor Dagbladjournalisten. En om een discussie over het niveau van die cao te voorkomen; Novum past geen enkele cao toe, er is niet eens een bedrijfsregeling.

Dit betekent concreet dat Novum-redacteuren een salaris hebben dat tot wel een kwart lager is dan van vakbroeders, de loonontwikkeling stilstaat door de afwezigheid van periodieken en collectieve loonsverhogingen, er geen compensatie is voor structurele onregelmatigheid en de eerste twee ziektedagen voor eigen rekening zijn. Meest schrijnend is dat er ook nog eens nul komma nul wordt afgedragen aan pensioen. Bij elkaar opgeteld is dat een arbeidsvoorwaardenpakket dat 30 tot 40 procent onder cao-niveau zit.

Novum is dus in vergelijking met de andere persbureaus per werknemer veel minder geld kwijt aan personeelskosten. In een bedrijfstak waar deze kosten een groot deel van de uitgaven vertegenwoordigt, staat structureel lagere personeelskosten bovendien gelijk aan structureel lagere tarieven. Dat lijkt efficiënt organiseren, het is uitmelken. Novum is gewoon ongezond goedkoop.

Critici zouden kunnen roepen dat werknemers zelf kiezen voor Novum te werken. Deels zal dit kloppen, aan de andere kant weet iedereen dat het tegenwoordig moeilijk is een carrière op te bouwen in de journalistiek. En ook al is het werk leuk en leerzaam, dat is nog steeds geen reden om werknemers arbeidsvoorwaardelijk te kleineren. Een 40-jarige met tien jaar ervaring bij Novum verdient nota bene evenveel als een vers afgestudeerde instromende journalist bij een willekeurig dagblad.

Novum moet kortom de cao toepassen. De koninklijke manier is door lid te worden van de werkgeversvereniging NDP Nieuwsmedia of meer informeel door de cao vrijwillig van toepassing te verklaren. Het kan ook anders. Door het algemeen verbindend verklaren van de cao op alle persbureaus wordt Novum gedwongen de cao toe te passen. Hiervoor is overigens wel instemming vereist van de werkgeversleden van NDP Nieuwsmedia. Dit voorjaar besloten die echter hier voorlopig geen heil in te zien. Ongetwijfeld zal hebben meegespeeld dat een ongezond goedkope persdienst ook wel lekker doorwerkt in de begroting van het eigen nieuwsmediabedrijf.

En zo lijkt het met Novum niet ondanks, maar juist dankzij de turbulente economische en journalistieke tijden wel goed te gaan.

Tom Gibcus
Secretaris Dagblad, Persbureaus en Lokale Media