Vuist tegen techgiganten

donderdag 11 februari 2021

Wereldwijd verzetten steeds meer uitgevers zich tegen de gewoonte van Google en Facebook om inhoud te delen op hun kanalen zonder dat daar een vergoeding tegenover staat. In Nederland is ook beweging in deze kwestie. Wat betekent dit voor de makers?

Foto: Truus van Gog

Google start in Australië het platform News Showcase samen met 7 nieuwsuitgevers in het land. De techgigant gaat die uitgevers betalen voor hun content, zo weet Villamedia te melden. Interessant, aangezien er recent nog een flink conflict speelde tussen Google en de Australische regering naar aanleiding van een wetsvoorstel, waarin staat dat techbedrijven zoals Google en Facebook moeten betalen voor links naar artikelen. Google noemde het voorstel financieel onwerkbaar en dreigde de stekker uit de zoekmachine te trekken in Australië. En nu is er dan toch een deal met de uitgevers aldaar.

Australië is niet het eerste land waar Google overstag gaat. In Frankrijk heeft het bedrijf eerder al afspraken gemaakt met uitgevers over betalen voor links naar content, schrijft NRC. Frankrijk zette door omdat het land de aangepaste Europese auteursrechtenrichtlijn heeft geïmplementeerd. Een speerpunt van deze richtlijn is dat techgiganten moeten gaan betalen voor auteursrechtelijk beschermd materiaal dat gebruikers van online platforms uploaden.

Fooitje

Nederland moet de Europese richtlijn nog implementeren. Intussen heeft Google de afgelopen maanden wel alvast onderhandeld met DPG en Mediahuis. Volgens NRC heeft Google er een ‘aanzienlijk bedrag’ voor over om Nederlandse artikelen op te mogen nemen in Google News Showcase.

DPG en Mediahuis gingen niet in op het voorstel van Google. Volgens Stefan Havik, directeur digitale zaken bij DPG,  kwam het erop neer dat ze door mee te doen afstand deden van hun uitgeefrecht. Havik zegt tegen Trouw: “Voor een fooitje zouden zij ongelimiteerd gebruik kunnen maken van onze content. Daar hebben we vriendelijk voor bedankt.” DPG-woordvoerder Willem-Albert Bol op zijn beurt noemt in NRC de consequentie dat zijn bedrijf afstand zou doen van de rechten op de inhoud ‘ondenkbaar’.

Mooi dat Nederlandse uitgevers zich niet de kaas van het brood laten eten. Maar hoe zit het met de makers? Hun verhalen en beeldmateriaal worden al jaren ongevraagd en kosteloos gebruikt op bijvoorbeeld social media. De eerder genoemde Europese auteursrechtenrichtlijn kan in dit opzicht gunstig uitpakken voor de makers. De richtlijn bevat 2 artikelen (artikel 15 en 17, om precies te zijn) die ertoe moeten leiden dat hun positie verbetert. Het is niet meer dan logisch dat makers een eerlijk deel ontvangen van de meeropbrengsten, die de uitgevers van de techgiganten horen te ontvangen.

Het is goed dat DPG en Mediahuis niet zomaar afstand willen doen van hun uitgeefrecht. Nog beter zou het zijn als zij zich ook hard maken voor het auteursrecht van de makers. Mijn voorstel: DPG en Mediahuis ballen de ene hand in een vuist naar techbedrijven, en de andere hand steken ze uit naar de makers. Want zonder hen zou er überhaupt geen content zijn om aan te verdienen.